काठमाडौं । पछिल्लो समय बैंक तथा वित्तीय संस्थासँग कर्जा दिने क्षमता बढ्दो अवस्थामा छ । यो अवस्था आएको लामो समय भयो । तर, लगानी भएको छैन् । पुँजी थुप्रिँदा बैंकिङ प्रणालीमा पनि अवरोध सिर्जना भएको छ । चालू आर्थिक वर्ष सुरु भएदेखि नै यस्तो स्थितिले निरन्तरता पाएको हो ।
कर्जा प्रवाह हुन नसक्दा बैंकिङ प्रणालीमा निरन्तर पैसा जम्मा भएको छ । बैंकमा नयाँ कर्जाको माग नै नभएपछि लगानी योग्य पुँजी पर्याप्त देखिएको हो । सीमाभन्दा तल गएकाले निक्षेप संकलनको बोल कबोल मार्फत बैंकिङ प्रणालीबाट पैसा तानेको हो । यसैले पुस १८ र १९ गते अन्तर बैंक ब्याजदर ३ प्रतिशत माथि आएको छ ।
बैंकहरूको अनिवार्य नगद मौज्दात सीआरआर ४ प्रतिशतबाहेकको अधिक तरलताको रकम करिब एक खर्ब रुपैयाँ छ ।
नीतिगत व्यवस्था अनुसार बैंकहरूले अधिकतम ९० प्रतिशतसम्मको सीडी रेसियो सीमा कायम गर्न पाउँछन्। यो भनेको बैंकले एक सय रुपैयाँको निक्षेप संकलन गर्दा ९० रुपैयाँ कर्जा प्रवाह गर्न पाउनु हो । तर, यस अनुसार अहिले बैंकहरूसँग पर्याप्त क्षमता अर्थात १० प्रतिशतको कुशन छ।